Wellbeing w pracy zyskuje coraz większe uznanie w dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie. Pracodawcy rozumieją, że dobre samopoczucie pracowników przekłada się na ich zaangażowanie i satysfakcję z wykonywanej pracy. Istnieje wiele strategii, które firmy mogą wdrożyć, aby wellbeing pracowników stał się jednym z priorytetów. Jak stworzyć przyjazne miejsce pracy dla zadowolonych pracowników? Przyjrzyjmy się.
Czym jest wellbeing w pracy?
Wellbeing, czyli dobrostan, to stan zadowolenia i spełnienia pracownika. Obejmuje zdrowie fizyczne i psychiczne, poczucie szczęścia i bezpieczeństwa, ale także stabilność finansową i dobrą współpracę. Wellbeing to nie jednorazowe akcje, ale długotrwała strategia zmierzająca do ciągłego poprawiania warunków pracy i dbałości o dobre samopoczucie pracowników.
Czego potrzebują pracownicy?
Im większa organizacja, tym większa różnorodność ludzi — pracownicy różnią się charakterem, osobowością, pochodzeniem, zainteresowaniami. Dlatego przy wdrażaniu strategii wellbeing kluczowa jest na etapie początkowym identyfikacja potrzeb pracowników. Dla jednych ważny będzie dostęp do lekarzy specjalistów w ramach opieki zdrowotnej, dla innych wsparcie psychologa, dla jeszcze innych — elastyczne godziny pracy czy możliwość pracy zdalnej. Bez tej wstępnej diagnozy może okazać się, że to, co dla osób pracujących nad wdrożeniem wellbeing jest wartościowym benefitem, dla innych pracowników nie przynosi korzyści, lub może być nawet negatywnie odebrane.
Nie można jednak poprzestać na wstępnej diagnozie potrzeb. Świat szybko się zmienia i zmiany te znacząco wpływają na nasze samopoczucie. Po dwóch latach pandemii, pracy zdalnej i ograniczenia kontaktów międzyludzkich zmieniły się również potrzeby w zakresie dobrostanu. Pracownicy z jednej strony przywykli do pracy zdalnej i płynących z niej korzyści, z drugiej potrzebują wsparcia psychologicznego, kontaktów ze współpracownikami i aktywności fizycznej.
Jak osiągnąć dobrostan (wellbeing) w miejscu pracy?
Osiągnięcie dobrostanu w miejscu pracy wymaga holistycznego podejścia do pracownika, przy jednoczesnym uwzględnieniu jego indywidualnych potrzeb. Pracownicy, którzy czują się docenieni i spełnieni, są bardziej produktywni, zaangażowani i lojalni.
Wellbeing — obszary do działania
Wellbeing powinien obejmować zarówno fizyczne, jak i psychiczne aspekty pracy:
- Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznego i niezagrażającego zdrowiu miejsca pracy, ale dla pracownika równie istotna jest stabilność zatrudnienia i przejrzyste zasady wynagrodzenia.
- W osiągnięciu równowagi między życiem osobistym a zawodowym mogą pomóc elastyczne godziny pracy, praca hybrydowa lub zdalna.
- Popularnym rozwiązaniem jest karnet na siłownię czy oferowanie zdrowego cateringu dla pracowników, co korzystnie wpływa na ich zdrowie.
- Równie istotne wydaje się budowanie dobrych relacji w firmie, szczerość i otwartość w kontaktach między współpracownikami i przełożonymi. Jeśli pracownik czuje, że ma wpływ i swój wkład w dobrze działającą organizację, jest doceniony i odpowiednio zmotywowany, wtedy pracuje efektywniej i buduje dobry wizerunek firmy.
- Dobrym kierunkiem jest także organizowanie szkoleń podnoszących kwalifikacje pracowników, ale także uczących radzenia sobie ze stresem czy dotyczących relacji w zespole.
- Ostatnie dwa lata pokazały, że istotne jest również wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego, np. poprzez zapewnienie pomocy psychologicznej.
- Dla części pracowników istotna również jest dbałość o ich rodziny — ubezpieczenie na życie, pakiet opieki zdrowotnej, żłobek w pracy czy też dofinansowanie edukacji dzieci.
Korzyści dla firmy, które wnosi program wellbeing
Wprowadzenie wellbeing wnosi w funkcjonowanie firmy konkretne korzyści:
- Zadowolony pracownik, zmotywowany i mający poczucie sprawstwa jest bardziej zaangażowany, chętniej przyjmuje nowe zadania, lepiej reaguje na zmiany, łatwiej radzi sobie ze stresem, chętniej dzieli się swoimi pomysłami, co może wpłynąć na zwiększenie innowacyjności i kreatywności w firmie.
- Zdrowi i zadowoleni pracownicy rzadziej chorują i korzystają ze zwolnień lekarskich, co zmniejsza koszty związane z absencją pracowników.
- Zadowoleni pracownicy czują się związani z firmą, rzadziej decydują się na zmianę pracy, co zmniejsza koszty związane z rekrutacją i szkoleniem nowych pracowników.
- Firma dbająca o wellbeing buduje swój pozytywny obraz wśród pracowników i w otoczeniu, co może przyciągnąć nowych klientów.
- Dobra atmosfera w miejscu pracy, wynikająca z dobrego samopoczucia pracowników, przekłada się na lepsze relacje w zespole i motywację do pracy.
Dobrostan pracowników — trend HR 2023
Jak wcześniej podkreśliliśmy, wellbeing nie może być jednorazowym ani niezmiennym działaniem. W dobie szybkich zmian, często niekorzystnie wpływających na dobrostan pracowników, konieczne jest reagowanie na te zmiany i zapobieganie ich negatywnym skutkom w odniesieniu do pracownika.
Trendy w strategiach wellbeing
Przed pandemią najczęściej wdrażanymi przez pracodawców działaniami w zakresie wellbeing było wprowadzanie karnetów na siłownię, pakietów medycznych czy ubezpieczenia na życie. Popularnym trendem było również tworzenie w miejscu pracy stref relaksu czy pokoi do gier oraz masaże relaksacyjne w godzinach pracy. Obecnie wśród diagnozowanych problemów pracowników na pierwszy plan wysuwają się zdrowie psychiczne i odporność na stres oraz — wskutek inflacji — problemy finansowe.
Jak wynika z Raportu Dobrych Praktyk Pracodawców 2023[i] przygotowanego przez Instytut Humanites, po okresie pandemii i niejako przymusowej pracy zdalnej, firmy i pracownicy skłaniają się ku pracy hybrydowej. Z jednej strony pozwala ona pracownikowi na pewną elastyczność i oszczędność czasu, z drugiej — umożliwia bezpośrednie spotkania ze współpracownikami oraz pozwala wyraźniej oddzielić życie prywatne od zawodowego. Widać również wyraźny wzrost oferowanego wsparcia psychologicznego dla pracowników i ich rodzin oraz możliwość wykorzystania dodatkowych dni wolnych w szczególnych sytuacjach rodzinnych.
Pracodawcy częściej niż w poprzednich latach udzielają wsparcia finansowego dla pracowników, biorąc pod uwagę ich stan rodzinny i sytuacje losowe. Wydaje się więc, że najistotniejszymi działaniami wellbeing będą zapewnienie pomocy psychologicznej, wsparcie płacowe i pozapłacowe (np. w postaci bonów na konkretne usługi) oraz ukierunkowanie działań na rodzinę pracownika.
Wykorzystanie AI w wellbeing
Czy ChatGPT, SI/AI mogą wspierać wellbeing? Pracownicy z dystansem podchodzą do nowych technologii, obawiając się utraty pracy czy zmniejszenia swojego znaczenia. Musimy pamiętać jednak, że AI, mając dostęp do niezliczonej liczby publikacji i danych, może dostarczyć wskazówek i porad pomocnych w osiągnięciu dobrostanu. W nadmiarze zadań i obowiązków pracownik może nie wiedzieć, od czego zacząć. Zadając pytanie AI, uzyska odpowiedź w postaci planu działania. ChatGPT podpowie konkretne techniki relaksacyjne lub schematy działania w sytuacjach stresowych. AI odciąży pracownika, przejmując proste, powtarzalne czynności, ale również usprawni procesy decyzyjne dzięki analizie wielu danych. Może to przełożyć się na obniżenie poziomu stresu u pracownika i bardziej produktywne wykorzystanie czasu pracy.
Firmy muszą zdawać sobie sprawę, że wellbeing w pracy odgrywa ważną rolę w ich sukcesie. Powinny więc podejmować działania zmierzające do poprawy warunków pracy. Aby te działania były skuteczne, konieczna jest rozmowa z pracownikiem i pytanie o jego potrzeby, a następnie wsparcie w ich realizacji. Wellbeing w pracy przenosi się na życie prywatne, dzięki czemu możliwe jest osiągnięcie tak pożądanej równowagi między tymi dwoma sferami, tzw. work-life balance. A stąd już prosta droga do zadowolenia pracownika, a w konsekwencji poprawy jego wyników.
[i] Za: #WELLBEING Dobre Praktyki Pracodawców. Raport Instytutu Humanites